درمانگرو مشکل گشا

اصول و قوانین رشد رشد دارای فرآیندی مرحله‌ای و پیوسته است. - رشد دارای الگوهای قابل پیش بینی است. -در رشد تفاوتهای فردی بین آدمیان وجود دارد. - رشد دارای ابعادی پیچیده است. - رشد دارای دوره‌های حساس رشدی است.

برون ریزی(ACTING OUT): استفاده از كنشهای فیزیكی جای كنار آمدن مستقیم با چالشها و صحبت كردن درباره احساسات خود- درست نقطه مقابل مكانیسم والایش است- تسلیم خواسته های نهاد شدن بدون در نظر گرفتن عواقب منفی آن- مثال: مردی كه قادر به ابراز احساسات ناكامی و درماندگی خود در زندگی زناشویی نیست، به برقراری رابطه نامشروع روی می آورد، بدون در نظر گرفتن عواقب آن. مثال: فردی كه هنگام خشمگین شدن قادر به كنترل خود نیست و به همه چیز آسیب می رساند.

توجیه عقلی(INTELLECTUALIZATION): استفاده مفرط از تفكر و منطق انتزاعی-پرهیز از احساسات آزار دهنده با تمركز بر جنبه های عقلانی-انفصال هیجان از اندیشه-نادیده گرفتن جنبه احساسی قضایا و پرداختن به تجزیه و تحلیل شناختی آنها. مثال: تمركز بر جزئیات برگزاری مراسم ترحیم و خاك سپاری جای عزاداری و سوگواری. مثال: بحث در مورد فاكتورهای مهندسی ساختمانها و یا مكانیسم عمل زلزله ها پس از روی دادن زلزله جای سوگواری و پرداختن به جنبه احساسی آن. مثال: زنی كه مورد تعرض جنسی قرار گرفته شروع میكند به تحقیق و جستجوی اطلاعات در زمینه سایر موارد تجاوزها و روانشناسی متجاوزان و قربانیان آن و یا در كلاسهای دفاع شخصی شركت میكند.

انواع مکانیسم‌های دفاعی 1. واپس‌رانی یا سرکوب Repression فرد سعی می‌کند امیال یا خاطراتی را که بیش از حد آزارنده و اضطراب‌آور هستند،(یا افکار و انگیزه‌های نامقبول و خاطراتی که باعث شرمندگی و احساس گناه فرد می‌شوند) از حیطه‌ی خودآگاهی حذف، و از به خاطر آوردن آنها خودداری کند. مثال: شخصی پس از گذشت سه سال از حادثه‌ تصادفش، تنها خاطرات مبهمی را از آن به یاد می‌آورد. 2. جابه‌جایی Displacement انتقال احساس روانی و حالت عاطفی از یک شخص یا شی که مبدأ آن بوده، به شخص یا شی دیگری که معمولا خطر و تهدید کمتری نسبت به منبأ اصلی آن احساس دارد مثال: مادری که به علت مشاجره با همسایه عصبانی است، کودک را به خاطر انداختن تصادفی لیوان آب کتک می‌زند. 3. والایش یا تصعید Sublimation شخص سعی می‌کند امیال(جنسی و پرخاشگرانه) و خواسته‌های نامقبول و ناپسند خود را به شکلی درآورد که مورد پذیرش و تشویق دیگران قرار گیرد. فروید معتقد بود، غالب هنرمندان شاهکارهای هنری خود را با تصعید عقده‌ها و امیال واپس زده خود، خلق کرده‌اند. مثال: فردی که میل به پرخاشگری دارد به ورزش‌های رزمی روی می‌آورد و موفقیت‌های زیادی کسب می‌کند. یا برخی برای غلبه بر میل به پرخاشگری خود قصاب یا جراح می شوند. 4. دلیل تراشی Rationalization فرد پس از انجام عملی نامطلوب یا تفکری ناشایست، برای فرار از احساس نگرانی، خودکم‌بینی، اضطراب یا گناه ناشی از آن‌ها با تراشیدن عذرهای کاملا موجه، عمل خود را درست و منطقی جلوه می‌دهد. ضرب المثل«گربه دستش به گوشت نمی‌رسد، می‌گوید بدبوست» مصداق این مکانیسم است 5. فرافکنی Projection از طریق این مکانیسم، فرد افکار ناپسند، تمایلات نامقبول و ناخودآگاه خویش و همچنین تقصیرها و اشتباهات خود را به دیگری نسبت داده و بدین‌ وسیله موجبات رضایت خاطر و آرامش خود را فراهم می‌سازد. ضرب المثل«کافر همه را به کیش خود پندارد» به این مکانیسم اشاره دارد 6. واکنش وارونه یا وارونه‌سازی Reaction Formation گاهی فرد آرزوها و امیال ناپسند و غیرقابل‌قبول خود را سرکوب می‌کند و در عوض آرزوها و امیالی را که نقطه‌ مقابل آن‌هاست ایجاد می‌کند. همچنین مطالبی را بیان می‌کند که با امیال واقعی‌اش کاملا متضاد است.مثلا مادری که از علاقه نداشتن به فرزندش احساس گناه می‌کند، توجه و مراقبت بیشتری نسبت به او نشان می‌دهد. 7. انکار Denial وقتی مواجهه با واقعیت بیرونی، بیش از حد ناخوشایند باشد فرد ممکن است منکر وجود این واقعیات ناخوشایند شود. والدین کودکی که به بیماری علاج‌ناپذیری دچار است ممکن است اصلا تکذیب کنند که مشکلی وجود دارد. 8. ابطال Undoing مکانیسمی که در آن فرد پس از ارتکاب عمل مغایر اخلاق یا افکار ناپسند درصدد خنثی‌سازی آن‌ بر می‌آید. 9. جبران Compensation وقتی شخص در یک زمینه با شکست و ناکامی روبرو می‌شود یا احساس ضعف، حقارت و بی‌کفایتی می‌کند، سعی می‌کند در حوزه‌ دیگری که شانس بیشتری برای پیشرفت وجود دارد، تلاش کند و موفق شود دموستنی(Demosthenes) خطیب شهر یونانی، با غلبه بر لکنت زبان خود، در قدرت بیان شهرت جهانی یافت. 10. برگشت Regression هنگامی که فرد در ارضاء تمایلات درونی خود با شکست مواجه گردیده و دچار ناکامی شود، از واقعیت‌های تلخ قبلی عقب‌نشینی کرده و به الگوهای رفتاری مراحل قبلی رشد باز می‌گردد. کودک ده‌ساله‌ای پس از جدایی والدینش، برای آن‌که تنها در اتاقش نخوابد چهار دست‌وپا به رختخواب مادرش می‌رود. 11. تبدیل Conversion تبدیل یک ناراحتی روانی به یک دشواری جسمی که معمولا حالت موقتی است و با گذشت زمان و ایجاد آرامش بهبود می‌یابد. مثلا خانمی که با همسرش مشاجره و کشمکش دارد، دچار زخم معده می‌شود. 12. همانندسازی Identification شخص ناآگاهانه خود را در قالب فرد دیگری قرار می‌دهد و یا خود را با او یکی احساس می‌کند. همانندسازی در رشد شخصیت اهمیت بسیاری دارد. گاهی افراد ضعیف که اعتماد به نفس ندارند، خود را با شخص مقتدر و محبوب همانند ساخته و از قدرت او احساس قدرت و اعتماد به نفس می‌کنند.

• :: 23:57 :: نويسنده : شمیلا خانم اضطراب امتحان یک پدیده‌ی جهانی است. این پدیده یک مشکل آموزشی مهم است که سالیانه میلیون‌ها دانش آموز در سراسر جهان آن را تجربه می‌نمایند. نتایج پژوهش‌ها نشان داد که میزان همه‌گیری‌شناسی اضطراب امتحان در دانش آموزان حدود 30 درصد است و پیشرفت تحصیلی مبتلایان به مراتب پایین‌تر از سابر دانش آموزان می‌باشد. مطالعه‌ی آزمایشی حاضر در بین 180 دانش آموز مقطع راهنمایی انجام شد که به شیوه‌ی تصادفی در دو گروه آزمایش (90 نفر) و شاهد (90 نفر) قرار گرفتند. برای اجرای این پژوهش، طرح آزمایشی پیش‌آزمون- پس‌آزمون با استفاده از آزمون اضطراب امتحان اجرا شد و گروه آزمایش تحت ده جلسه‌ی درمانی (هر هفته دو جلسه‌ی 45 دقیقه‌ای) بود. نتایج با روش تحلیل واریانس آنالیز شد. بين میانگین نمرات پيش‌آزمون و پس‌آزمون تفاوت معني‌داري از لحاظ آماري وجود داشت (824/4 = F؛ 029/0 > P). به عبارت ديگر با مقایسه‌ی میانگین گروه‌های آزمایش و شاهد مشاهده شد که اضطراب امتحان دانش آموزان دختری که در برنامه‌ی درمانی شركت داشتند، کاهش یافت. درمان‌های شناختی، عاطفی و هیجانی در درمان اضطراب امتحان دانش آموزان دختر تأثیر دارد.

برآورد اغراق آمیز صفات و ویژگیهای مثبت و ناچیز شمردن خصویات منفی و یا نادیده گرفتن آنها. مثال: عاشق تنها خوبیهای معشوق را می بیند و از دیدن بدیهای آن عاجز است.

هنگامی که فرد در ارضاء تمایلات درونی خود با شکست مواجه گردیده و دچار ناکامی شود، از واقعیت‌های تلخ قبلی عقب‌نشینی کرده و به الگوهای رفتاری مراحل قبلی رشد باز می‌گردد. کودک ده‌ساله‌ای پس از جدایی والدینش، برای آن‌که تنها در اتاقش نخوابد چهار دست‌وپا به رختخواب مادرش می‌رود. هنگامی که فرد در ارضاء تمایلات درونی خود با شکست مواجه گردیده و دچار ناکامی شود، از واقعیت‌های تلخ قبلی عقب‌نشینی کرده و به الگوهای رفتاری مراحل قبلی رشد باز می‌گردد. کودک ده‌ساله‌ای پس از جدایی والدینش، برای آن‌که تنها در اتاقش نخوابد چهار دست‌وپا به رختخواب مادرش می‌رود.

تبدیل یک ناراحتی روانی به یک دشواری جسمی که معمولا حالت موقتی است و با گذشت زمان و ایجاد آرامش بهبود می‌یابد. مثلا خانمی که با همسرش مشاجره و کشمکش دارد، دچار زخم معده می‌شود.

تفكیك جزء و مولفه هیجان از خاطرات، تجارب و افكار دردناك. انباشت تمام هیجانات در یك بخش ذهنی محبوس و غیر قابل دسترس. مثال: دانشجوی پزشكی بدون احساس ترس از مرده و یا مرگ جسد تشریح را كالبد شكافی میكند. مثال: كارمند بانك هنگام رویارویی با سارق با خونسردی و آرامش سارق را ناكام میسازد اما پس از اینكه سارق بانك را ترك میكند، وی بلافاصله از ترس میلرزد و یا گریان میشود.

تاكید بر جنبه های جالب و طنز گونه عامل استرس زا و تعارضات. انحراف از جدیت و نیمه خالی به نیمه مثبت و پر. مثال: شخصی كه دچار بیماری ناشناخته ای است این موضوع كه، پزشكان قادر به تشخیص بیماری وی نیستند را دستمایه خنده قرار میدهد.